Toen mijn favoriete bewoner overleed
In april 1994 overleed mijn lievelingsbewoner uit de Hofstee, het volgende tekstje heb ik op zijn begrafenis voorgelezen:
In memoriam:
Henk
30-10-1901 8-4-1994
En nu ik dit schrijf wordt me nogmaals duidelijk dat het echt waar is, Henk is overleden. Natuurlijk wist ik dat ook hij eens zou sterven, maar dat feit schoof ik liever nog even weg.
Ik leerde Henk zo’n acht jaar geleden kennen, dat was op de dag dat ik kwam solliciteren in de Hofstee. Hij zat daar bij de ingang en keek alleen maar, natuurlijk want we hadden elkaar nog nooit eerder ontmoet. Vele keren daarna, als ik ‘s morgens binnenkwam of ‘s avonds weer naar huis ging, zag ik hem altijd zitten en ik kon dan niet voorbij gaan zonder een vriendelijk woord van Henk te krijgen. Ik denk dat bijna iedereen die in de Hofstee werkt of werkte onmiddellijk weet wat ik bedoel: “je bent er weer vroeg bij” of “ben je klaar, nou dan heb je nog een lekkere avond”.
Toen ik, na negen maanden op vijf te hebben gewerkt, op de tweede etage ging werken heb ik Henk beter leren kennen. Hij was iemand die vertrouwen uitstraalde, altijd goed gestemd, nooit op de voorgrond, enigszins onopvallend, maar desondanks duidelijk merkbaar aanwezig.
Wat was dan het bijzondere aan Henk ?
1 het feit dat hij de eerste bewoner van de Hofstee was, mee-
verhuisd uit het Emmahuis, waar hij al vanaf 1975 woonde
2 dat hij zolang ik hem heb mogen kennen en voor zover ik weet
leefde op sigaren in grote hoeveelheden en op z’n tijd een borrel
3 dat hij meeleefde met zowel medebewoners als personeel
(hij had een belangrijke sociale functie)
4 dat hij zo enorm kon genieten van alles wat voor hem gedaan werd
5 dat hij altijd zo tevreden was
En deze opsomming kan ik nog wel even voortzetten.
Als ik het kort samenvat:
Henk was Henk, dat wil ik zo laten zonder het verder te verklaren.
Natuurlijk is hij in die acht jaar veranderd, ouder geworden, minder mobiel, zijn wereldje werd kleiner. Doordat hij minder goed kon lopen kwam hij praktisch niet meer van de afdeling af hij schaamde zich enigszins en was tegelijkertijd ook bang, bang voor een eventuele overplaatsing. Hij zei dan “als je naar boven gaat, dan ga je dood”. Hij sprak uit ervaring, hij heeft in al die jaren zoveel mensen zien komen en gaan.
De laatste weken voor zijn overlijden ging het langzaam minder goed met Henk, hij tobde met lichamelijke ongemakken, maar wilde zich niet laten kennen, want ziek zijn dat hoorde niet.
Een veel gehoorde uitspraak was: “ik heb jaren ziekengeld betaald, maar nooit een cent daarvan gebruikt”
Hij bleef meer en meer in bed, onder het mom van lekker uitslapen. Iedereen was zeer bezorgd en betrokken bij het wel en wee van Henk, menig keer verzuchten we “wat zouden we nog kunnen doen...” We wilden nog zo graag iets toevoegen.
En toen brak 8 april aan, in het donker van de nacht is Henk overleden, rustig, onopvallend?
Nee onopvallend was het zeker niet, de afdeling was van slag, de hele Hofstee wist het al snel: Henk is overleden.
We zijn in het mortuarium afscheid gaan nemen, er was iets wat niet klopte, Henk had een stropdas om.... Die heb ik toen toch maar afgedaan, want Henk moest Henk blijven.
Als ik zo terugkijk ben ik heel erg tevreden over alles wat we voor Henk hebben kunnen doen, het belangrijkste was dat Henk door de jaren heen Henk heeft kunnen blijven, tegenwoordig noemen we dat ook wel zorg op maat verlenen.
Ik heb het als een voorrecht ervaren dat ik je heb mogen kennen,
Henk rust zacht.
When my favorite resident died
My favourite resident died in april 1994, the following text I have read out at his funeral
In memoriam:
Henk 30-10-1901 8-4-1994
and now I write this is once again clear to me that its really true, Henk is deceased. Of course, I knew that he, too, would die, but that fact I prefered to be moved ahead.
I learned about him eight years ago, that was Henk on the day I was applying for a job in the nursinghome. He sat there at the entrance and just looked, of course, because we had never met each other. Many times after that, when I came in the morning or in the evening again went home, I saw him always there and I could not pass without getting a friendly word of Henk. I think almost everyone who works or worked in the nursinghome immediately know what I mean: "you're back early " or "are you ready, well then you have a nice long evening".
When I, having worked on 5th floor after nine months, I have started working on the 2nd floor and got to know Henk better. He was someone who radiated confidence, always well toned, never in the foreground, somewhat inconspicuous, but nevertheless quite noticeable present.
What was the special to Henk?
1 the fact that he was the first occupant of this nursinghome, moved along from the Emma House, where he lived since 1975
2 that he and as far as and long I knew him lived on cigars in bulk quantities and at it's time a drink
3 that he enjoyed the spectacle with both inmates and staff (he had an important social function)
4 that he so enormous could enjoy everything done for him
5 that He was always so satisfied
And I could continue this list.
If I briefly summarize: Henk was Henk, thats it without the further need to explain more.
Of course he's changed in those eight years, grown older, less mobile, his world became smaller. He could walk less and practically didnt leave the Division anymore he was ashamed at the same time somewhat and was afraid, afraid of a possible transfer to a higher floor. He then said "If you go up, then you will die". He spoke from experience, he has seen so many people come and go in all these years.
The last weeks before his death it went slowly downhill with Henk, he fretted with physical discomfort, but wanted to not allow himself to be sick, because thats not ho wits suposed to be..
One common pronunciation was "Ipayed years sick money fund, but never a cent of it used by me" he did stay more and more in bed, under the guise of good sleep. Everyone was very concerned and involved in the ups and downs of Henk, many times we said "what can we still do for Henk ..." We wanted to badly to add something.
And then came the 8th april, in the dark of the night Henk died., quiet, unobtrusive?
No unobtrusive was certainly not, the Department was so downhearted, the whole nursinghome knew it soon: Henk is deceased.
When we went to say farewell in the mortuary, there was something not right, Henk had a tie on .... Which I then had to take off because Henk should remain Henk.
If I look back I am very much satisfied with all we have been able to do, the most important thing was for Henk that Henk reamained Henk over the years, today we call that care that fits to the client.
I have experienced it as a privilege to have been able to know you,
Henk rest in peace.