Ernst van Leyden

Onderweg naar mijn werk zag ik langs de weg een grote plaat staan met een afbeelding die me direct aansprak. Een schilderij van een vrouwengezicht met alleen Ernst van Leyden op de plaat. En dan natuurlijk de afbeelding, een eenvoudig schilderij met een serene uitstraling. Een tijdje later heb ik deze naam op Google opgezocht en vond onderstaand artikel dat me erg aansprak, ik hoop jou ook. Een prachtig verhaal…..De vergeten artiest waar velen niet eerder van hebben gehoord. Het laat zien dat we na een tijdje worden vergeten en alleen sporen in deze wereld achter laten. Het is eigenlijk wat ik constant doe, sporen achterlaten die op een gegeven moment door mensen worden ontdekt als ik er misschien allang niet meer ben. Levensverhalen, we schrijven ze allemaal, maar schrijven ze niet allemaal op.  Ze gaan verloren als we sterven en voor mij is het beter om ze op te schrijven zodat ze niet verloren gaan en niet worden vergeten.

 

Rusteloze Zoektocht

Bron: Trouw, 2008

Oscar Moritz / Ernst Leyden

 

Het zijn niet de minste musea die schilderijen van Ernst van Leyden (1892-1969) in de collectie hebben. Om maar een greep te doen: het Stedelijk Museum in Amsterdam, Boijmans van Beuningen in Rotterdam, het Haags Gemeentemuseum, maar ook Musée d’Art Moderne in Parijs, de Tate Gallery in Londen en het Guggenheim Museum in New York. En nog veel meer musea bezitten werk van deze kunstenaar die bij leven zeer succesvol was. Van Leyden reisde de halve wereld af en liet een spoor van kunstwerken achter. Maar na zijn dood raakte hij in de vergetelheid en nu is hij niet meer dan een voetnoot in de kunstgeschiedenis. Is dat terecht? Of wordt het tijd voor een herwaardering?

Niet alleen het werk van Ernst van Leyden is interessant, zijn levensverhaal is ook boeiend genoeg voor een roman of film. Hij werd in 1892 in een rijke Rotterdamse familie geboren als Oscar Moritz Ernst Leyden. Het tussenvoegsel werd later toegevoegd in Amerika. Hij doorliep de kunstacademies van Rotterdam, Brussel, Berlijn en Londen en schilderde rond 1915 zijn eerste impressionistische stadsgezichten, waarin invloeden van zijn kunstvriend Raoul Hynckes zichtbaar zijn.

Van Leyden was een echte netwerker: hij onderhield intensieve contacten met Bart van der Leck, Piet Mondriaan en Gerrit Rietveld. In die tijd, rond 1920, werkte hij vooral in zijn atelier op Urk, dat toen nog een echt eiland was. Daar schilderde hij de vissersvloot en andere oer-Hollandse taferelen in een kubistische stijl, die lijkt op de stijl van zijn vriend Jan Sluijters. In 1923 kreeg hij de Koninklijke Subsidie en verhuisde hij naar Parijs, waar hij Piet Mondriaan weer ontmoette. Omdat hij Nederland te benauwend vond, besloot hij voorgoed de wereld in te trekken. Tijdens zijn zwerftochten door Europa ontmoette hij Karin Kluth, een Duitse kunstenares, met wie hij in 1932 trouwde. Samen trokken ze door Europa tot het politieke klimaat hen er in 1939 toe bracht naar Amerika te gaan.
Ver van de oorlog in Europa leidden ze er een mondain leven met veel opdrachten om welgestelden en de culturele elite te portretteren. Onder hen bevonden zich ook Europese bannelingen als de schrijvers Thomas en Heinrich Mann en Bertolt Brecht. Ook Salvador Dalí, Igor Stravinsky, Jean Renoir, Aldous Huxley, Man Ray, Henry Miller en Charlie Chaplin behoorden tot hun kennissenkring. Op artistiek gebied was het min of meer dood in de pot: Van Leyden conformeerde zich aan de behoudende smaak van de opdrachtgevers.

Ook na de oorlog bleef Van Leyden figuratief schilderen, tot hij in 1957 naar Parijs verhuisde waar hij een nieuwe fase inging die in het teken staat van grote atmosferische en poetische abstracte werken. Onmiskenbaar zijn daarin de invloeden zichtbaar van Picasso en Chagall. Eén van zijn mooiste werken uit die periode is “Time and Space” de geabstraheerde versie van het schilderij van de vissersvloot van Urk, dat hij in 1923 maakte. In 1960 keerden ze terug naar New York waar Van Leyden grote collages ging maken met “Stormy Weather” als één van de hoogtepunten.

Na een lange wereldreis gingen ze toch weer in Frankrijk wonen. Daar ontstond een serie schilderijen gebaseerd op het zenboeddhisme. In 1965 en 1966 maakte hij een laatste lange reis naar het Midden- en Verre Oosten, waarvan hij de impressies verwerkte in het politiek getinte collage-achtige schilderij “World Trip/ Real Eye-Opener” In dit werk, waar je niet op uitgekeken raakt, zit onder meer een krantenknipsel verwerkt met een afbeelding van Hitler. Het was alsof Van Leyden ook zelf voorvoelde dat zijn wereldse reis bijna voltooid was, afgaand op een ander werk, “Near Full Time”waarin hij met plaatsnamen, jaaraanduidingen en verbindingslijnen zijn artistieke tour door de wereld weergeeft: van het impressionisme in Amsterdam en expressionisme in Urk naar zijn politiek getinte collages.

Maar waarom is Van Leyden min of meer in de vergetelheid is geraakt. Zijn tragiek is dat hij misschien wel te veel heeft gereisd. Zijn rusteloze zoektocht naar de ware schoonheid leverde hem een schat aan inspiratie op, een imposant netwerk en een gevarieerd oeuvre, dat echter ook te verbrokkeld is, letterlijk en figuurlijk, om te beklijven. Pas in de laatste twaalf jaar van zijn leven, als hij omschakelt naar het abstracte, maakt hij zijn beste werken. Die zoektocht naar schoonheid ervaar je het sterkst als je kijkt naar zijn zelfportretten: ze tonen een knappe man die zelf ook heel goed weet dat hij aantrekkelijk is en zijn best doet dat zo te houden, ook op latere leeftijd. Die obsessie met zijn persoonlijke schoonheid zou hem uiteindelijk ook fataal worden. Ernst van Leyden overleed nadat hij zich op zoek naar de eeuwige jeugd in Zwitserland had laten inspuiten met hormonen.

 

Ernst van Leyden

Driving to work a few weeks ago I saw a sign along the road with a picture that caught my attention. It just said Ernst van Leyden, nothing more and then ofcourse that amazing pic. A painting from a womans face with a serene look. Later at home I Googled the name and found the story you can read below. Amazing story to me… and I hope for you too.  The forgotten artist from which most people never heard. It shows that in time we are forgotten and all we leave behind are traces  in this world. Its actually what I am doing all the time. Leaving traces in this world, to be at some point discovered by people when I might be long gone. Lifestories, we all write them, but we do not all write them down. Stories get lost when we die, so for me its better to write them down, to not get lost nor forgotten.

 

Restless quest

 Source: Newspaper Trouw, 2008

Oscar Moritz/Ernst Leyden

being not the least museums that have paintings by Ernst van Leyden (1892-1969) in the collection. To name but a few: the Stedelijk Museum in Amsterdam, Boijmans van Beuningen in Rotterdam, the gemeentemuseum in the Hague, but also the Musée d'Art Moderne in Paris, the Tate Gallery in London and the Guggenheim Museum in New York. And many more museums possess works of this artist who was very successful in life. Van Leyden traveled the world and left behind a trail of works of art. But after his death he fell into oblivion and now he is no more than a footnote in art history. Is that justified? Or is it time for a reappraisal?

Not only the work of Ernst van Leyden is interesting, his life story is interesting enough for a novel or film. He was born in 1892 in a wealthy Rotterdam family as Oscar Moritz Ernst Leyden. The insert was added later in America. He attended the art academies of Rotterdam, Brussels, Berlin and London and painted around 1915 his first Impressionist cityscapes, in which influences from his art's friend Raoul Hynckes are visible.

Van Leyden was a real NetWorker: he maintained intensive contacts with Bart van der Leck, Piet Mondrian and Gerrit Rietveld. At that time, around 1920, he worked mainly in his Studio on Urk, then a real island. There he painted the fishing fleet and other traditional Dutch scenes in a Cubist style, which resembles the style of his friend Jan Sluijters. In 1923, he was awarded with  The Royal subsidy and he moved to Paris, where he again met Piet Mondrian. Netherlands was to oppressive for him, he decided to travel around the world for good. During his wanderings through Europe he met Karin Kluth, a German artist, whom he married in 1932. Together they moved through Europe, the political climate there in 1939 led them to America. Far from the war in Europe they led a mundane life with many orders from rich people and the cultural elite to portray them. Among them were also European exiles as the writers Thomas and Heinrich Mann and Bertolt Brecht. Also Salvador Dalí, Igor Stravinsky, Jean Renoir, Aldous Huxley, Man Ray, Henry Miller and Charlie Chaplin were among their acquaintances. On artistic area was more or less a poor existence: Van Leyden conformed to the conservative taste of the clients.

Also after the war van Leyden remained in figurative painting, until he moved to Paris in 1957 where he entered a new phase based on large atmospheric and poetic abstract works. Unmistakable are the visible influences of Picasso and Chagall. One of his most beautiful works from that period is "Time and Space" the abstracted version of the painting of the fishing fleet of Urk, that he made in 1923. In 1960, they returned to New York where Van Leyden was going to make large collages with "Stormy Weather" as one of the highlights.

After a long world tour they went yet again in France. There was a series of paintings based on Zen Buddhism. In 1965 and 1966, he made a last long journey to the middle and far East, of which he is the impressions processed in the politically motivated collage-like painting "World Trip/Real Eye Opener" In this work, where you're not bored with, among other things, a newspaper cutting is processed with a picture of Hitler. It was as if Van Leyden felt that his worldly travel almost was completed, according to another work, "Near Full Time" in which he with place names, year indications and connections points out his artistic tour  through the world from Impressionism and Expressionism in Amsterdam and Urk to his politically-tinted collages.

But why is Van Leyden more or less forgotten?  His tragedy is that he might have traveled to much. His restless search for the true beauty earned him a wealth of inspiration, an imposing network and a varied body of work, that is, however, fragmented, literally and figuratively, to take root. Only in the last twelve years of his life, as he switch to the abstract, he makes his best work. That quest for beauty you will experience the strongest if you look at his self-portraits: they show a handsome man who also knows very well that he is attractive and does his best to keep it that way, even in later life. That obsession with his personal beauty would eventually also become fatal him. Ernst van Leyden died after seeking eternal youth in Switzerland and had been injected with hormones.